Kryminalistyka od zawsze była ściśle związana z wieloma innymi dziedzinami nauki, zwłaszcza z kryminologią. Nauki te często bywają mylone, jednak przedmiotem ich badań są zupełnie inne kwestie. Jedynym wspólnym mianownikiem kryminalistyki i kryminologii jest analiza zbrodni. Jakie są różnice?
Kryminalistyka to bardziej praktyczna dziedzina. Jest nauką biologiczno-techniczną o wykrywaniu przestępstw i przestępców, daje narzędzia do dowodzenia. Jej przedmiotem są m.in. technika kryminalistyczna i taktyka kryminalna. Osoby zajmujące się kryminalistyką zawodowo na co dzień wykonują zadania zaliczanie do trzech rodzajów: czynności wykrywczych, dowodowych i profilaktycznych.
Z kolei kryminologia to nauka czysto socjologiczna ukierunkowania na poznanie przyczyn, które sprowadzają człowieka na drogę przestępstwa. W jej ramach bada się najbliższe środowisko przestępcy, a także ogólne warunki społeczne, w jakich żyje. Znaczenie ma tutaj nie tylko rodzina, w której się wychował, ale także wszystkie okoliczności i warunki, z jakimi miał do czynienia w dorosłym życiu.
Różne są metody pracy kryminologa i eksperta kryminalistyki. Kryminalistyk przeszukuje miejsce zdarzenia, odwiedza laboratoria, wykonuje badania biologiczne, fizykochemiczne, wykorzystuje przy tym narzędzia optyczne, takie jak mikroskopy, spektrometry. Kryminolog korzysta z wyników badań i testów psychologicznych, roczników, wykorzystuje metody statystyczne i inne właściwe socjologii. Obie dziedziny pytają „dlaczego” i „jak” doszło do zbrodni, lecz tak naprawdę szukają odmiennych informacji. Informacje te jednak uzupełniają się. Możemy więc z całym przekonaniem stwierdzić, że kryminalistyka i kryminologia się uzupełniają.
